सोनं ही एक मौल्यवान धातू आहे. खूप लोक सोनं दागिन्यांसाठी, साठवणूक म्हणून किंवा गुंतवणूक म्हणून घेतात. आज सोनं खूप महाग आहे. एका औंस (जवळपास 28 ग्रॅम) सोन्याची किंमत सुमारे 3,311 डॉलर आहे. पण कझाकिस्तान देशातील एका मोठ्या कंपनीचे अधिकारी म्हणाले की, पुढच्या वर्षी ही किंमत 2,500 डॉलर इतकी कमी होऊ शकते.
ही बातमी ऐकून काही लोक चिंतेत पडले आहेत. त्यामुळे तज्ज्ञ सांगतात की गुंतवणूक करताना जरा काळजी घ्या.
भारतात याचा काय परिणाम होईल?
सध्या भारतात 24 कॅरेट सोनं 9,110 रुपये प्रति ग्रॅम आहे. पण जर डॉलरमध्ये सोनं स्वस्त झालं, तर भारतातही ते स्वस्त होऊ शकतं.
उदाहरण द्यायचं झालं, तर किंमत 7,530 रुपये प्रति ग्रॅम होऊ शकते. म्हणजेच 1 ग्रॅममागे 1,580 रुपये कमी.
कोणीतरी जर 1 तोळा (11.66 ग्रॅम) सोनं घेतलं, तर त्याचे जवळपास 15,000 रुपये वाचू शकतात. हे पैसे वाचले म्हणजे मोठा फायदा!
सोन्याच्या किमती कमी का होतात?
सोन्याच्या किमती काही कारणांमुळे बदलतात. ही कारणं लक्षात ठेवूया:
- डॉलर मजबूत झाला – सोनं डॉलरमध्ये विकलं जातं. डॉलर महाग झाला की सोनं स्वस्त वाटतं.
- अमेरिकेने कर कमी केले – लोक इतरत्र पैसे गुंतवतात आणि सोन्याची मागणी कमी होते.
- जगात शांतता आली – युद्ध किंवा तणाव नसला तर लोकांना सोनं घ्यायचं वाटत नाही.
- देशांनी सोनं विकलं – बाजारात सोनं जास्त आलं की ते स्वस्त होतं.
सोन्याच्या किमती ठरवणाऱ्या गोष्टी
सोन्याच्या किमती एकट्या एका कारणामुळे बदलत नाहीत. खाली काही महत्त्वाची कारणं दिली आहेत:
- मागणी आणि पुरवठा – लोक जास्त सोनं घेत असतील आणि बाजारात कमी सोनं असेल, तर किंमत वाढते.
- डॉलर आणि रुपया – रुपया कमजोर झाला, तर सोनं महाग लागतं.
- महागाई आणि व्याजदर – महागाई जास्त झाली, तर लोक सोनं घेतात.
- जगात युद्ध किंवा संकट – लोकांना सुरक्षित वाटावं म्हणून सोनं घेतात.
भारतात सोनं महाग का होतं?
भारतामध्ये सोनं केवळ गुंतवणूक नाही, तर आपल्या परंपरेचा आणि सणांचा भाग आहे.
- सण-समारंभ – दिवाळी, अक्षय तृतीया यावेळी लोक जास्त सोनं घेतात.
- लग्नांचा हंगाम – लग्नात दागिने घालायची परंपरा आहे.
- शेती उत्पादन चांगलं असेल – गावात पैसे आले, तर लोक सोनं घेतात.
- सरकारचे नियम – आयात शुल्क वाढवलं की सोनं महाग होतं.
तज्ज्ञ काय सांगतात?
- काही तज्ज्ञ म्हणतात की महागाई जास्त आहे, म्हणून सोन्याची किंमत फारशी कमी होणार नाही.
- भारतात लग्न आणि सण हे नेहमीच चालू असतात, त्यामुळे सोन्याला मागणी कमी होणार नाही.
- काही लोक म्हणतात की 3,000 डॉलर ही एक मर्यादा असू शकते, त्याखाली सोनं जाणं कठीण आहे.
गुंतवणूक करताना काय लक्षात ठेवायचं?
- थोडं-थोडं गुंतवा – सगळी रक्कम एकदम गुंतवू नका.
- किंमत बघा आणि मगच खरेदी करा.
- लांब काळासाठी गुंतवा, लगेच नफा मिळेल असं नाही.
- फक्त सोन्यावर अवलंबून राहू नका, इतर गोष्टींतही पैसे गुंतवा.
सोनं विकत घेण्याचे मार्ग
- दागिने किंवा नाणी – प्रत्यक्ष हातात सोनं असतं.
- ईटीएफ (ETF) – इंटरनेटवरून खरेदी करता येतं. घरात सोनं लागत नाही.
- सॉव्हरेन गोल्ड बाँड – सरकारकडून मिळतं, व्याजही मिळतं.
- डिजिटल गोल्ड – मोबाईल किंवा इंटरनेटवरून थोड्या पैशांत घेता येतं.
सोनं घेताना विचारपूर्वक निर्णय घ्या. कुणी काही सांगितलं म्हणून लगेच गुंतवणूक करू नका. स्वतःचा अभ्यास करा आणि गरज वाटल्यास तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.
भारतामध्ये सोनं हे केवळ पैसे गुंतवण्यासाठी नसतं, तर आपल्या भावनांचं आणि संस्कृतीचं प्रतीक आहे. त्यामुळे त्याची किंमत वाढत-घटत राहते, पण लोकांचं सोन्यावरील प्रेम कमी होत नाही.